Foto: Wilhelm Bold
Tekst: Dana Seggev
In deze serie interviewen we verschillende mensen die actief zijn bij Fridays for Future over hun rol in de klimaatbeweging. Deze keer: Sytze Fortuin uit Amsterdam.
Wie ben je, hoe oud ben je en wat doe je in het leven?
Ik ben Sytze, ik ben vijftien jaar en ik ben actief bij Fridays for Future Amsterdam en bij Fridays for Future Nederland. Ik zit nu in 3 VWO. Ik speel piano en ik ben ook bezig met andere dingen in de activistische hoek. Ik lees dingen, kijk video’s en zeg dingen op Twitter (https://mobile.twitter.com/Dumbassactivist). Dat is iets breder dan alleen klimaat, het gaat ook over racisme, inkomensongelijkheid et cetera.
De organisatie had gerekend op ongeveer honderd mensen en het waren er uiteindelijk duizend!
Hoe ben je betrokken geraakt bij Fridays for Future?
In februari 2019 was de eerste grote klimaatstaking in Nederland. Daar ben ik met vrienden naartoe gegaan. Ik ben daarna naar acties in Amsterdam en Utrecht gegaan. Op 29 november 2019 was een grote actie van Fridays for Future. Ik zag dat er mensen nodig waren voor sfeerbeheer voor de actie in Amsterdam. Dat leek me wel een leuke ervaring. De organisatie had gerekend op ongeveer honderd mensen en het waren er uiteindelijk duizend! Vlak na het Urgendavonnis was er een actie in Den Haag. Ik ben daarheen gegaan en daar kwam ik de mensen tegen die ik op de actie in november had ontmoet. Toen ben ik in appgroepen gezet, twee dagen later was ik bij een vergadering in Amsterdam. Er kwam een oproep voor het organiseren van een actie op 3 april 2020. Ik ben toen bij de landelijke perswerkgroep gegaan, omdat dat me altijd al leuk leek. Bij de eerste vergadering was een nieuwe perscoördinator nodig en dat ben ik geworden. Sindsdien ben ik steeds meer gaan doen en ben ik het steeds meer naar mijn zin gaan hebben.
Wat doe je nu allemaal bij Fridays for Future?
Ik ben nog steeds perscoördinator, maar ik heb ondertussen ook een boel andere dingen gedaan. Op 4 juni hadden we een actie bij het nationaal slagingsmoment, waar ik persdingen deed. Ik ben nu al een jaar bezig met de Klimaat in de Klas campagne (https://klimaatindeklas.nl/), dat was eerst alleen met Fridays for Future en nu ook met Youth for Climate. Ik heb ook met de Amsterdamse Klimaatcoalitie veel acties georganiseerd, dat is ook altijd heel cool. Het zijn veel mensen van verschillende organisaties die samenkomen om iets groots te doen. Op dit moment ben ik vooral met Klimaat in de Klas en pers bezig en met de wekelijkse stakingen in Amsterdam.
Wat zou je in de toekomst nog willen doen bij Fridays for Future of in de rest van de klimaatbeweging?
Omdat ik vlak voor de lockdown bij Fridays for Future ben gekomen, heb ik nooit echt de kans gehad om een grote demonstratie te organiseren. Dat lijkt me heel vet. Op 25 september 2020 hadden we een fietsdemonstratie in Amsterdam en dat was al fantastisch. Ik heb bij de meeste vorige acties vrijwel alleen maar pers gedaan en ik wil ook wel eens een keer iets anders doen. Bijvoorbeeld meer met social media, dat lijkt me heel interessant. Ook het logistieke deel, zoals communiceren met de politie lijkt met leuk om te doen. Dat doe ik nu wel bij kleine acties, maar het lijkt me interessant om dat een keer grootschaliger te doen. Ik zou iets meer de burgerlijke ongehoorzaamheidskant op willen, zoals Code Rood en Extinction Rebellion doen.
Klimaat hangt bijvoorbeeld samen met discriminatie of inkomensongelijkheid. Ik hoop dat we die verbanden meer naar voren schuiven, zodat we sterker een vuist kunnen maken tegen meerdere vormen van onrecht.
Hoe zie je de klimaatbeweging in de toekomst voor je en wat is de rol van Fridays for Future daarin?
Ik hoop dat het groter en intersectioneler wordt. Klimaat hangt bijvoorbeeld samen met discriminatie of inkomensongelijkheid. Ik hoop dat we die verbanden meer naar voren schuiven, zodat we sterker een vuist kunnen maken tegen meerdere vormen van onrecht. Nederland mist nu een grote, linkse, activistische beweging die voor de systeemverandering kan zorgen die nodig is om de klimaatcrisis tegen te gaan. De grassroots organisaties moeten een gezamenlijk front vormen tegen al die problemen. Free West Papua (https://www.freewestpapua.org/) is een perfect voorbeeld van hoe discriminatie, imperialisme, de klimaatcrisis en kapitalisme samenhangen. Of bijvoorbeeld luchtvervuiling in lage inkomensbuurten; de uitstoot van vervuilende industrie en voertuigen heeft impact op buurten die door een geschiedenis van discriminatie en inkomensongelijkheid benadeeld zijn.
Wat is je leukste of grappigste ervaring in de klimaatbeweging?
Met Klimaat in de Klas gingen we een manifest aanbieden aan een aantal Tweede Kamerleden. We hadden alle onderwijswoordvoerders uitgenodigd en we hadden maar van twee van hen bevestiging gekregen dat ze zouden komen. Toen waren er opeens heel veel meer mensen. Het CDA, D66 en zo’n beetje alles links daarvan was er. De dag daarna zijn er direct Kamervragen gesteld door de Partij voor de Dieren.
Het Klimaatalarm in Amsterdam was de eerste grote actie waar ik aan mee had gewerkt. Ik stond op het programma om een speech te geven aan het begin. Ik zag een zee van mensen voor me en dat laat een diepe indruk op je achter. Er waren zoveel mensen en dat was alleen nog maar één van de veertig acties in Nederland!
Ik zag een zee van mensen voor me en dat laat een diepe indruk op je achter.
Heb je tips voor nieuwe mensen binnen Fridays for Future of mensen die erbij willen komen?
Fridays for Future is denk ik de meest laagdrempelige organisatie die ik ken. Het is een heel erg verwelkomende groep, vanaf het eerste uur dat ik met een groep mensen van Fridays for Future doorbracht was ik al op mijn gemak. Grijp zoveel mogelijk kansen aan, want 95 procent van de tijd pakt het goed uit. Het is altijd leuk om een andere kant te zien, of je voor een ander deel van klimaatactivisme in te zetten. Of dat nou onderwijs is of een grote actie organiseren of een overleg houden bij een Green New Deal For Youth conferentie in het Huis van Europa in Den Haag, je leert er altijd iets van.
Wat is je favoriete klimaat- of protestnummer?
‘Shell is een prima bedrijf (als ik de website mag geloven)’ van Hang Youth is zo goed! Het is altijd leuk om te horen en het slaat gewoon de spijker op zijn kop.
Wat is hetgeen dat je het minst had verwacht van Fridays for Future en de rest van de klimaatbeweging?
Ik had niet verwacht hoe laagdrempelig het is. Er is een duidelijke ondertoon van: het moet wel leuk zijn. Ik vind het gebrek aan machtshiërarchie heel fijn. Fridays for Future is een groep met voornamelijk scholieren en tieners en zo functioneert het ook, dus niet als een soort bedrijf. Dat vind ik het fijne aan de klimaatbeweging: dat het fijne mensen zijn die op een fijne manier met je samenwerken.
Wil je verder nog iets kwijt?
Kom bij Fridays for Future, het is echt heel leuk!